- Ocak 25, 2024
- Web Yayın Kurulu
- Yorum: 0
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon, Sağlık Rehberi
OMURGASAL NEDENLİ BOYUN AĞRILARI
Omurgasal kaynaklı belli başlı 3 neden söz konusudur.
a- Omurga ve yumuşak dokuların travmaya bağlı zedelenmeleri
b- Omurlarda yıpranmalara bağlı boyun ağrıları” boyun kireçlenmeleri
c- Boyun fıtığı
Travma Sonucu Oluşmuş Boyun Ağrıları
Boyun vücudun en önemli bölgelerinden biri olup bazı boyuna isabet eden travmalarda yaşamsal sorunlarla karşılaşıldığını biliyoruz. Gerçekten korunma amacıyla boyunda ne kadar önlem alınırsa alınsın bu hedefe tam ulaşmak mümkün olmaz. Günlük yaşamda karşı karşıya kaldığımız küçük darbelerden daha büyük kazalara kadar boynumuzun travmalardan çok kolayca etkilendiği unutulmamalıdır.
Trafik Kazaları
Araç içi otomobil kazalarında, içinde bulunulan araç başka bir araç yada cisme arkadan çarptığında boyunda kamçı darbesi olarak isimlendirilen bir sorun ortaya çıkar. Çarpan bu kişilerin başı önce öne sonra ise tam tersine arkaya doğru hızla kamçı gibi sallanır. Eğer içinde bulunulan araca arkadan başka bir araç çarparsa bu kez tam tersi durum ortaya çıkar. İlkine hiperfleksiyon, ikincisine ise hiperekstansiyon travması adı verilir. Başın iki farklı yönde hareketi sırasında boyuna aşırı yük biner. İlk birkaç saatte olayın sıcaklığıyla yeterince anlaşılamayan sorun boyun sertliği ve ağrı ile giderek tırmanmaya başlar. Birkaç günde inanılmaz derecede artar. Birkaç ay şiddeti azalarak devam eder. Zamanında doğru bir şekilde tedavi edilmezse boyunda kalıcı önemli izler bırakabilir.
Spor Yaralanmaları
Sportif faaliyetler sırasında pek çok kez boyuna isabet eden yaralanmalarla karşılaşılır. Bunların bir kısmı hafif şekilde atlatılırken, bir kısmı da uzun yıllar devam edecek sorunları beraberinde taşır. Sığ sulara balıklama atlama nedeniyle boyunda ters dönme sonucu oluşan boyun omuru kırıkları, bazı kişilerde kol ve bacaklarda felçlere varan ciddi olaylar yaratabileceği gibi boyunun aşırı bükülmesi sonucu değişik derecelerde farklı tablolar ortaya çıkarabilir. Futbol başta olmak üzere özellikle rakiple yapılan spor türlerinde boyun omurlarında bazı zedelenmeler olabilir.
Endüstriyel Kazalar
Üst gövdeye isabet eden travmalarda boyunun olaya katılması halinde geçici veya kalıcı boyun ağrılarına yol açabilecek çeşitli sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bazı meslek grupları daima travma riski altındadır. O iş kollarında koruyucu önlemlerin alınması ve çalışanların bu konuda eğitimi şarttır. Tedavi yaklaşımı trafik kazalarından pek farklı değildir.
Omurlarda Yıpranmalara Bağlı Boyun Ağrıları (Boyun Kireçlenmeleri)
Boyun omurlarının en hareketli olanları 4. ile 6 .omurlar arasıdır. Bu yüzden en fazla bu omurlar arasında 40’lı yaşlardan sonra yıpranma belirtileri başlar. İlk bozukluklar omurlar arasındaki disklerden başlar. Disklerin içerdiği sıvı miktarı azalır ve giderek kurumaya ve elastikiyetini kaybetmeye başlar. Kuşkusuz bunun sonucu işlevlerinde bazı aksamalar ortaya çıkabilecektir. Amortisör görevi üslenen diskler bu görevi yapamazlar ve omurların giderek birbirlerine yaklaşmalarına neden olurlar. Elbette bunun sonucu dar ve hassas kanallardan geçen sinir kökleri çeşitli baskılara uğrarlar.
Diskin yıpranması sonucu yerinden çıkarak oluşan fıtıklarda olduğu gibi ciddi basılara yol açabilirler. Yine boyunda bulunan eklemler, tıpkı vücudun diğer eklemlerindeki kireçlenmelere benzer şekilde çeşitli derecelerde yıpranmalar gösterebilir. Şüphesiz bazı meslek grupları ve boynumuzun yanlış kullanılması bu yıpranmayı hızlandırabilecektir.
Uzun yol şoförleri, başını yukarıda tutarak çalışmak zorunda kalan boyacılar, yere çömelerek çalışan seramikçiler, masa başında ve bilgisayar karşısında devamlı durmak zorunda kalan meslek grupları boyun ağrıları açısından yüksek risk taşımaktadır. Rakiple yapılan spor türlerinde faaliyet gösteren sporcular, geçmişte trafik kazası geçiren kişilerde bu riski paylaşmaktadırlar.
Fıtıklara Bağlı Boyun Ağrıları
Boyun omurları arasında bulunan disklerde bazı şartlarda fıtıklar oluşabilir. Burada ağrı sadece boyunda değil bazen kürek kemiği üzerinde yoğunlaşabilir. Boyunda olan ağrı da kola yayılma eğilimindedir. Bölgenin anatomik yapısı nedeniyle, fıtıklar belde olduğu kadar sık değildir.
Boyun fıtığına omurlar üzerine gelen aşırı zorlanmalar yol açabileceği gibi bazen bu denli bir zorlanma olması gerekmeyebilir. Fıtık % 70 oranında 5. ve 6. omurlar arasında ortaya çıkar. Belirti olarak öksürme ve ıkınmada ağrı artışı (valsalva testi), başın tepesinden aşağı doğru basmakla boyunda ağrı oluşması (kompresyon testi), bu ağrının baş yukarı doğru çene tutularak kaldırılmasında azalması (distraksiyon testi) tipiktir.
Fıtığın şiddetine göre refleksler kaybolabilir. Uyuşukluklar belirgin, adale güçleri azalmış veya kol çevresi zayıflamış olabilir. Erken tanı sonucu başlanacak tedavi ile çoğu kez ameliyata gerek kalmadan başarılı sonuçlar alınabilmektedir.