YATARAK FİZİK TEDAVİ
Fizik tedavi, bireylerin yaralanma veya ameliyat sonrası güç, hareketlilik ve işlevlerini yeniden kazanmalarında çok önemli bir rol oynar. Fizik tedavi; rahatsızlığınızın getirilerine, alacağınız faydaya göre uzmanınız tarafından belirli aralıklarla geleceğiniz ya da yatılı tedavi şeklinde ayarlanabilir.
Yoğun terapi seansı ve yakın takibi gerektiren durumlarda uzmanınız, sağlık merkezinde belirli bir süre yatılı tedavi görmenizi isteyebilir. Yatarak/yatılı fizik tedavi, sadece iyileşmeyi hızlandırmakla kalmaz, aynı zamanda hastaları rehabilitasyon hedeflerine daha etkili bir şekilde ulaşmaya da teşvik eder. Hastanın tıbbi bakım ve terapiye sürekli erişimini sağlayarak, herhangi bir komplikasyon veya aksaklığın ivedilikle ele alınmasını sağlar.
Yatarak fizik tedavi nedir?
Yatarak fizik tedavi ortamında hasta, durumuna bağlı olarak belli bir süre boyunca tedavi için sağlık tesisinde kalır.
Bu terapi şekli en sık olarak şu hastalarda uygulanır:
- Eklem protezi veya omurga ameliyatı gibi büyük operasyon geçirenler
- Travmatik beyin hasarı geçirdikten sonra iyileşenler
Hangi hastalar yatılı fizik tedavi için uygundur?
Yatarak fizik tedavi, özellikle durumlarının ciddiyeti nedeniyle evde kendi başlarına güvenli bir şekilde terapi yapamayan bireyler için faydalıdır. Yatılı tedavi çoğunlukla aşağıdaki durumlarda uygulanır:
İnme ve Nörolojik Durumlar: İnme geçiren hastalar genellikle motor becerilerinde, dengelerinde ve güçlerinde bozulma yaşar. Parkinson hastalığı gibi hareketliliği ve yaşam kalitesini korumak için yoğun tedavinin çok önemli olduğu hastalara yatılı tedavi gerekebilir.
Yatılı fizik tedavide fizik tedavi uzmanı; yürüme, denge ve koordinasyonu yeniden öğretme ve hastaların hareket ve bağımsızlıklarını yeniden kazanmalarına yardımcı olmada önemli bir rol oynar.
Cerrahi Sonrası Rehabilitasyon: Kalça veya diz protezi, omurga veya diğer büyük ameliyatlardan sonra iyileşen hastalar, yoğun rehabilitasyona ihtiyaç duyabilir. Yatılı tedavi, bu hastaların ihtiyaç duydukları hareketlilik desteğini almalarını sağlarken, kan pıhtılaşması veya kas atrofisi gibi ameliyat sonrası komplikasyon riskini azaltır.
Ağır Travma: Kırıklar, omurilik veya beyin yaralanmaları gibi travmatik yaralanmalar geçirenler, hastanede yatarken yoğun terapiden yararlanırlar. Fizik tedavi uzmanları, ağrı yönetimi ve daha fazla yaralanma riskini ele alırken, hastaların güç kazanmasına ve hareket kabiliyetini geliştirmesine yardımcı olur.
Kronik Hastalıklar: Multipl skleroz, serebral palsi veya kas distrofisi gibi bazı kronik hastalıklar, hastaların semptomları yönetmesine ve genel işlevi iyileştirmesine yardımcı olmak için yatılı tedavi gerektirebilir. Terapi, kas gücü ve esnekliğinin korunmasına yardımcı olarak hareketliliğin daha da azalmasını önler.
KOAH: KOAH hastalarının akciğer kapasitelerinin korunması veya iyileştirilmesine yardımcı olmak için yatılı rehabilitasyon ortamı, hastaların fizik tedavi uzmanlarının yardımıyla egzersiz toleranslarını kademeli olarak artırabilecekleri güvenli, tıbbi olarak denetlenen bir ortam sağlayabilir.
Artrit Yönetimi: Artritle yaşayan birçok insan, yatılı rehabilitasyon terapisinden faydalanmıştır. Yoğun fizik tedavi yoluyla, hastalar etkilenen eklemleri çevreleyen kaslarla güçlerini ve esnekliklerini geliştirebilirler.
Kalp Krizi Sonrası İyileşme: Kalp krizi geçiren hastalara, yatılı fizik tedavi programı ile eve dönmeden önce güçlerini yeniden kazanabilmeleri ve başka bir kalp krizi riskini azaltmak için öğrenmeleri gerekenler güvenli bir ortamda sunulur.
Yatarak ve ayakta fizik tedavi arasındaki farklar nelerdir?
Yatılı fizik tedavi programı, ihtiyacınız olan rehabilitasyon terapisi için bir sağlık merkezinde kalmak anlamına gelir. Kalış süreniz, bireysel ihtiyaçlarınıza bağlı olarak birkaç günden bir aya veya daha fazlasına kadar değişebilir.
Yatılı fizik tedavi hizmeti veren hastanelere kabul edilen kişiler, sıkı bir şekilde koordine edilmiş, hekim liderliğindeki çok disiplinli bir rehabilitasyon profesyonelleri ekibi aracılığıyla kapsamlı rehabilitasyon bakımı alırlar. Ekip, genellikle her hastanın ihtiyaçlarına göre rehabilitasyon hekimleri ve uzmanları, fiziksel, mesleki ve konuşma terapistleri, beslenme uzmanları, sosyal hizmet görevlileri, danışmanlar ve bakım koordinatörlerini içerir.
Yatılı rehabilitasyon programına kabul edilmeniz, yoğun bir rehabilitasyon terapisi göreceğiniz anlamına gelir. Ayrıca, kalışınız sırasında tesis içi rehabilitasyon ekipmanlarına, tesislerine ve personeline erişiminizin olur. Bu da terapi seansları arasında güvenli ve denetlenen bir ortamda rehabilitasyon hedeflerinize doğru çalışabilmeniz anlamına gelir.
Gerekli görüldüğü durumlarda ağrı yönetimi ve yara bakımı da dahil olmak üzere 24 saat tıbbi izleme ve bakım hizmeti alırsınız.
Ayakta tedavi rehabilitasyon programını, bir sağlık merkezine bir dizi ziyaret yoluyla terapinizi ve tedavinizi almanız anlamına gelir. Ayakta tedavi rehabilitasyon programında sunulan hizmetler genellikle fizik tedavi, mesleki ve konuşma terapisini içerir.
Sağlık merkezinde alınan seanslardan sonra genellikle hastalardan terapistleri tarafından kendileri için oluşturulan programdaki egzersiz ve aktiviteleri evde de yapmaları beklenir.
Yatarak fizik tedavinin faydaları nelerdir?
Yatılı fizik tedavinin temel avantajlarından biri multidisipliner yaklaşımdır. Hastalar sadece fizik tedavi uzmanı tarafından değil, aynı zamanda ergoterapistler, hemşireler ve diğer uzmanlar tarafından da tedavi edilir. Bu ekip tabanlı bakım, iyileşmenin tüm yönlerini ele alarak hastanın bağımsızlığını yeniden kazanma şansını artırır. Fizik tedavi uzmanları, hareketlilik, denge ve güce odaklanırken; ergoterapistler giyinme veya uyarlanabilir ekipman kullanma gibi günlük yaşam aktivitelerine yardımcı olabilir.
Bir başka fayda da ayakta tedavi ortamlarında bulunmayabilecek özel ekipman ve tekniklere erişimdir. Yatan hasta tesisleri genellikle robotik destekli cihazlar, hidroterapi havuzları ve hastaların daha hızlı ve daha etkili bir şekilde iyileşmesine yardımcı olan yüksek teknolojili rehabilitasyon araçlarına sahiptir.
Tek başınıza yaşıyorsanız ve akut bir tıbbi olay veya artrit ya da osteoporoz gibi dejeneratif bir hastalığınız varsa belirli bir süre için evde kendinize bakım vermeniz zor hale gelebilir. Yatılı bir rehabilitasyon programında kalmak, işlevsel yeteneğinizi yeniden kazanmanız ve/veya eve dönmeden önce bu bozukluklarla başa çıkmayı öğrenmenize fayda sağlayabilir.
İyileşmenizin, iş veya evdeki yükümlülükleriniz nedeniyle gecikeceği durumlarda yoğun bir yatarak rehabilitasyon programına dahil olmak ilerlemenizi hızlandırabilir ve yemek, ilaç ve bakım gibi tüm günlük ihtiyaçlarınızın yönetilmesi, iyileşmenize odaklanmak için size zaman ve enerji sağlayabilir.
Yatarak fizik tedavi nasıl uygulanır?
Yatarak fizik tedavinin yapısı, fizik tedavi uzmanının oluşturduğu kişisel plana göre şekillenir. Ancak seanslar, genellikle günde birden fazla kez gerçekleşir ve her seans hastanın dayanıklılığına ve iyileşme ihtiyaçlarına bağlı olarak 30 dakika ila 1 saat arasında sürer.
Yatarak fizik tedavide hangi terapiler uygulanır?
Yatarak fizik tedavide hastanın ihtiyacına göre daha fazla seçenek eklenebilse de terapiler genellikle şunları içerir:
Kuvvet Antrenmanı: Özellikle ameliyat veya yaralanmadan etkilenen bölgelerde kas gücünü yeniden oluşturmaya yardımcı olmak için hedefe yönelik egzersizler yapılır.
Hareketlilik Egzersizleri: Özellikle eklem veya omurga ameliyatlarından iyileşen hastaların esnekliği ve hareket aralığını geliştiren faaliyetleri içerir.
Denge ve Koordinasyon Eğitimi: İnme hastaları veya nörolojik rahatsızlıkları olanlar için gerekli olan bu egzersizler, yürüme ve güvenli bir şekilde hareket etme yeteneğini geri kazanmaya yardımcı olur.
Ağrı Yönetimi: Masaj, sıcak veya soğuk terapi ve transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu (TENS) gibi teknikler, iyileşme ile ilişkili ağrı ve rahatsızlığı yönetmek için kullanılır.
Yatarak fizik tedavi ne kadar sürer?
Yatarak fizik tedavi için kalış süresi hastanın durumuna, ilerlemesine ve özel rehabilitasyon hedeflerine bağlı olarak değişir. Ortalama olarak, hastalar birkaç günden birkaç haftaya kadar sağlık merkezinde kalabilirler. Örneğin, ameliyat sonrası hastaların daha kısa süre (1-2 hafta) kalması gerekebilirken, inme veya omurilik yaralanması geçirenlerin işlevlerini tam olarak yeniden kazanmaları için daha uzun sürelere ihtiyaçları olabilir.
Yatarak tedaviden ayakta tedaviye geçiş nasıl olur?
Bir hasta, artık 24 saat bakıma ihtiyaç duymayacak kadar ilerlediğinde ayakta fizik tedaviye geçebilir. Bu aşama, hastaya eve dönme özgürlüğü verirken rehabilitasyonun devam etmesini sağlar. Ayakta tedavi genellikle hareketlilik, güç ve dayanıklılığın ince ayarına odaklanır ve günlük aktivitelere bağımsız olarak dönme hedefi eklenir.
Yatarak Fizik Tedavi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Hastanenizde yatarak tedavi programının aşamaları neler?
Hastanemizde tüm terapi programları hastanın detaylı değerlendirilmesi sonucu özel olarak hazırlanıyor. Terapi için terapötik egzersizler, manuel terapi teknikleri ve yardımcı cihazlar ve ekipmanları (örn. robotik) içeren bireyselleştirilmiş bir program oluşturuluyor.
Tedavi aşamasında ilerlemem nasıl değerlendiriliyor?
Yatarak tedavi bir takım çalışması olduğu için tedavi ekibiniz, ilerlemenizi tartışmak, hedefler belirlemek, rehabilitasyon ilerlemenizin önündeki olası engelleri gözden geçirmek ve taburcu tarihinizi planlamak için belirli aralıklarla toplanıyor.
Ailem bu süreçte herhangi bir eğitim alıyor mu?
Eğitim, rehabilitasyon programının önemli bir parçasıdır. Aileniz ya da size bakım veren kişiler, evde size nasıl yardımcı olacaklarını, nelere dikkat etmeleri gerektiğini öğrenmek için belirli bir eğitime tabii tutulur.
Yatarak fizik tedavide inmeye özel nasıl bir program uygulanıyor?
İnme/felç sonrası iyileşmede ayakta veya yatarak tedavi kararı; uzmana, hastaya ve ailesine, en iyi şekilde iyileşmek için ne kadar yardıma ihtiyaç duyacaklarına bağlıdır.Formun Altı
Ayakta tedavi programları genellikle terapötik ihtiyaçları değerlendirmek için ilk değerlendirmeyi ve ardından bir tedavi planını içerir. Oradan, hastaların genellikle haftada birkaç kez bir ila üç saatlik terapi seanslarına gitmeleri gerekecektir.
Yatılı tedavi programı daha yoğun bir programdır. Uluslararası otoriteler tarafından hazırlanmış olan inme rehabilitasyonu kılavuzları, inme geçirenlerin multidisipliner bir ekiple planlanan rehabilitasyondan ve her gün en az üç saatlik terapiden daha çok faydalandıklarını göstermektedir.