Floroskopi

Floroskopi

FLOROSKOPİ

Tıbbi görüntüleme tekniklerinden biri olan floroskopi adı verilen cihazla hastanın gerçek görüntüleri alınmaktadır. Pek çok kişiye uygulanabilmektedir. Bu teknik yaygın olarak sindirim sistemi, üriner sistem, üreme organlarının ve mide gibi içinde boşluk bulunan organların kontrast madde verilerek görüntülenmesi yöntemidir.

Sistemde bir röntgen ışını ile floresan bir ekran arasında hastanın görüntülemesi yapılmaktadır. Monitör ve modern ekranı ile beraber CCD video kamerayla beraber kayıt alınarak başlanır. Oldukça başarılı yöntemlerden bir tanesidir. Genellikle doktorlar eşliğinde yapılan görüntüleme yöntemleri arasındadır.  Herhangi bir sorun anında doğal olarak hastaya hemen müdahale edilebilmektedir. Gastroskopi, kolonoskopi gibi endoskopik işlemlerin modernleşmesinden sonraki dönemlerde yani 90’lı yıllardan sonra Floroskopi yöntemi eski popülaritesini yitirmiştir.

Floroskopi radyolojinin ilk inceleme yöntemlerinden biridir. Günümüzde de, oldukça yaygın olarak toraks, sindirim sistemi (GİS), idrar yolları, kadın üreme organları ve vücudun daha bir çok bölümünün incelemesinde kullanılmaktadır.

Floroskopi ile incelemede X-ışını kullanılır. Normal radyogramlarda görülemeyen yapılar kontrast maddenin ağız, damar, rektal, vajinal yolu ile verilmesi sonucu boyanarak görünür hale getirilir. Kontrast maddeler, baryum ve noniyonik iyot  radyoopak maddeler içeren ilaçlardır. Kontrast maddeler, yapılacak olan radyolojik incelemenin özelliğine göre, hastaya içirilerek, lavman yapılarak, idrar sondası yoluyla veya damar yoluyla verilir. Kontrast madde verilmesinden sonra, incelenen organ doktor tarafından ekranda izlenerek patolojinin ve organın özelliğine göre farklı pozisyonlarda radyogramlar alınır.

Hasta, inceleme sırasında incelemenin süresi ve yapılan floroskopi süresi ile orantılı olarak X ışınından etkilenir. Tüm radyolojik incelemelerde olduğu gibi, bu incelemede de X ışınının yan etkilerinin gözetilmesi esastır, amaç hastaya konacak tanı ve buna göre yapılacak tedavideki faydanın gözetilerek yapılmasıdır. İncelemeyi yapan doktor ve radyoloji teknisyenleri, X ışınının yan etkilerinden korunmak için koruyucu bir bölmenin arkasında oturur veya kurşun önlük giyerler.

İnceleme öncesinde hastalar, inceleme konusunda bilgilendirilir, gerekiyor ise yazılı olarak aydınlanmış onamları alınır, tüm kıyafetlerini ve metal takılarını çıkararak inceleme için hazırlanan hasta önlüğünü giyerler. Hamilelik olasılığı veya ilaç allerjisi olan hastalar, istem sırasında klinisyeni ve tetkik öncesinde incelemeyi yapacak doktoru bilgilendirirler.

İncelemeden sonra radyogramlar, floroskopiyi yapan  doktorlar tarafından değerlendirilir, tetkiki isteyen doktora verilmek üzere, bir rapor yazılır.

FLOROSKOPİ İLE EN SIK İNCELENEN ORGANLAR ŞUNLARDIR:

  • Üst sindirim sistemi
  • İnce barsaklar
  • İdrar yolları
  • Kadın üreme organlar

Üst Sindirim Sisteminin Radyolojik İncelemesi

Özofagus – mide – duodenum (yemek borusu-mide-oniki parmak barsağı) radyogramı olarak adlandırılır. Hastaya baryumlu kontrast madde içirilerek, bu organların iç yüzeyleri görünür hale getirilir. İnceleme öncesinde hazırlık gereklidir.

HAZIRLIK

İncelemeden en az 8 saat önce hasta yemek yememeli, su ve sigara içmemelidir. Hasta, sürekli ve zorunlu olarak kullandığı ilaçları var ise incelemeyi yapacak doktoru ile konuşarak belirtilen saatte çok az miktarda su ile alabilir.

İNCELEME NASIL YAPILIR?

Önce, midenin hareketlerini azaltıcı bir ilaç hastaya damardan enjekte edilir. Daha sonra hasta gaz yapıcı tableti yutar, böylece midenin şişerek daha iyi görüntülenmesi sağlanır. Daha sonra floroskopik gözlem altında hastaya baryumlu kontrast madde içirilir. Ekranda ilacın yemek borusu ve mideden ilerleyişi, organların peristaltizmi doktor tarafından izlenerek çeşitli pozisyonlarda radyogramlar alınır. Normal bir inceleme, yaklaşık yarım saat içerisinde tamamlanır.

İnce Bağırsakların Radyolojik İncelemesi

nce barsakların kontrast madde içirilerek (ince barsak pasaj grafisi) incelenmesidir. Öncesinde hazırlık gereklidir.

HAZIRLIK:

İncelemeden önceki 2 gün boyunca, hasta sulu gıdalar almalıdır. İnceleme öncesinde, en az 12 saatlik açlık ve barsak temizliği için müshil kullanımı gereklidir.

İNCELEME NASIL YAPILIR?

Hastaya baryumlu kontrast madde içirilerek ince barsaklarda ilerleyişi doktor tarafından ekranda izlenir. Kontrast madde kalın barsaklara kadar ilerler ve bu süreçte farklı aralıklarda ve çeşitli pozisyonlarda  radyogramlar alınır, gerekli görülen yerlerin spot radyogramları ayrıca alınır. Daha ayrıntılı inceleme gerektiren durumlarda hastaya burnundan ince bir tüp yutturulur. Bu tüp, oniki parmak barsağına yerleştirilir ve tüpten kontrast madde ile birlikte hava verilir, radygramlar alınır. İnceleme süresi, verilen kontrast maddenin kalın barsağa geçiş süresine göre değişir.

Mesane ve İdrar Yollarının Radyolojik İncelemesi

Miksiyon sistografisinde, mesaneye bir sonda ile verilen kontrast madde aracılığıyla, işeme esnasında idraryolları görüntülenir. Öncesinde olası bir enfeksiyonun böbreklere taşınmaması için idrar kültürü yaptırılması gerekir. Kültürde mikrobik üreme olduğunda, enfeksiyon tedavi edildikten sonra inceleme yapılır. Kültür temiz ise, herhangi bir sakınca yoktur.

İNCELEME NASIL YAPILIR?

Mesaneye bir sonda takılır ve sondadan verilen kontrast madde ile mesane doldurularak radyogramlar  alınır, daha sonra sonda çıkartılır, hasta işemeye başlar, bu esnada mesaneden üst idrar yollarına kaçış olup olmadığına bakılarak çeşitli radyogramlar alınır. İşlem sırasında sonda takılması ve sıkışma hissi dışında rahatsızlık hissedilmez. Tüm işlemler, yaklaşık 25 dakikada tamamlanır.

Kadın Üreme Organlarının Radyolojik İncelemesi

Rahim ve tüplerin, rahim içine kontrast madde verilerek incelenmesidir. Yöntemin adı “histerosalpingografi”dir. Hastanın son adet başlangıcından 7 ila 10 gün sonra uygulanır. İnceleme öncesinde hastanın doktor tarafından yazılan ağrı kesici tablet ve antibiyotik alması gerekir. Başka hazırlık gerekmez.

İNCELEME NASIL YAPILIR?

Rahime ince bir tüp yerleştirilerek  bu tüpten verilen iyotlu kontrast maddenin rahimden tüplere ve karın boşluğuna geçişi izlenir. Bu geçiş sırasında belli aralıklar ile  radyogramlar alınır. Tüm işlemler, yaklaşık 10 dakika içerisinde tamamlanır. Anestezi uzmanınca sedoanaljezi yapılmaktadır.

-