Kulak tüpü ameliyatı ne zaman yapılır?

Ameliyatta, orta kulak basıncının atmosfer basıncıyla eşitlenmesi için kulak zarı üzerinde küçük bir pencere açılır. Genel anestezi altında kulak zarında 2 mm’lik bir kesi yapıldıktan sonra kulak tüpü zarın üstüne mikroskop altında yerleştirilir. Ameliyat yaklaşık 20-30 dk. sürmektedir.
Çocuk hastaların büyük çoğunluğunda aynı seansta geniz eti ameliyatı da yapılmaktadır. Böylece östaki kanalı da açılmış olur. Sık tekrarlayan orta kulak iltihaplarında kulak zarına havalandırma tüpü takılması faydalı olacaktır. Ameliyat sonrası hasta bakım odasında izlemeye alınır ve komplikasyon olmadığı durumlarda bir saat sonra taburcu edilir.

Kulak tüpü ameliyatı nasıl yapılır?

Ameliyat, doktorunuz farklı bir yöntem tercih etmediği takdirde şu şekilde yapılır:

1. Hazırlık ve anestezi: Hasta değerlendirilir, kulak muayenesi ve gerekirse odyometri yapılır. Çocuklarda genellikle genel anestezi, erişkinlerde kısa sedasyon veya lokal anestezi tercih edilebilir.
2. Mikroskop altında görüntüleme: Kulak kanalı temizlenir, ameliyat mikroskobu ile kulak zarı netleştirilir.
3. Mirengotomi (küçük kesi): Kulak zarının alt-ön kadranına yaklaşık 1–2 mm’lik bir kesi yapılır.
4. Sıvının boşaltılması: Orta kulakta birikmiş seröz/mukopürülan sıvı aspiratörle nazikçe çekilir. Gerekirse sıvıdan örnek alınabilir.
5. Tüpün yerleştirilmesi: Kesi kenarına kısa süreli “grommet” tüp veya nüks riski yüksekse daha uzun süreli “T-tüp” mikroskop altında yerleştirilir. Tüp, orta kulakla dış kulak yolu arasında havalanma sağlar.
6. Damla uygulaması: Enfeksiyon riskini azaltmak için antibiyotikli/antienflamatuvar kulak damlaları damlatılır.
7. Ameliyat sonrası: Hasta, gözlem sonrası taburcu edilir. Tüp, belirlenen sürede kendiliğinden atılır veya kontrolle çıkarılır.

Kulak tüpü kimlere takılmalıdır?

Orta kulakta uzun süre kalan sıvının yol açtığı problemlerde (işitme kaybı gibi) kulak tüpü takılması gerekebilir. Bu rahatsızlık genellikle çocuklarda görülmekle birlikte, erişkinlerde de görülebilir ve işitme kaybı, denge problemleri, konuşma problemleri ve kulak zarında şekil bozulmasına sebep olur.

Östaki borusu tıkanıklığı, kulak zarında deformasyon, Down Sendromu ve barotravma (basınç değişikliği sebebiyle orta kulağın hasar görmesi) gibi rahatsızlıklarda da kulak tüpü takılması gerekebilir. Kulak tüpleri en fazla 1-3 yaş aralığındaki çocuklara takılmaktadır.

Kulak Tüpü:

• Orta kulakta dört aydır devam eden sürekli sıvı bulunması,
• Her iki kulakta da sıvı bulunması,
• Orta kulaktaki sıvının işitme kaybına neden olduğunun işitme testleri sonucunda teşhis edilmesi (20 dB’den fazla işitme kaybı, çocuğun konuşmasının gelişimini ciddi olarak etkileyecektir.),
• Orta kulaktaki sıvının konuşma gecikmesine neden olması (Örneğin, 18. ayını doldurmuş bir çocuğun en az üç kelime konuşamaması, iki yaşını doldurmuş çocuğun yirmi kelime kullanamaması gibi),
• Sürekli antibiyotik ve uygun tedaviler uygulanmasına rağmen tekrarlayan kulak enfeksiyonları ve orta kulakta sıvı birikmesinin önlenememesi durumlarında başvurulacak bir çözümdür.

Kulak tüpü ne zaman ve nasıl çıkarılmalıdır?

Normal şartlarda, bir tüpün genel olarak 9 ay sağlıklı bir şekilde çalışmış olması yeterlidir. Yaklaşık 12 aylık bir süre sonunda tüpler kendiliğinden dış kulak yoluna atılır. Kulak tüpünün beklenenden erken düşmesi orta kulakta sıvı birikmesine neden olabilir ve tüpün operasyonla yeniden takılması gerekebilir. Tüpün, beklenenden geç düşmesi ise kulak zarında kendiliğinden kapanmayan bir deformasyonun varlığını düşündürmektedir. Beklenen sürede kendiliğinden düşmeyen kulak tüplerinin ne zaman çıkarılması gerektiğine KBB uzmanı tarafından karar verilecektir. Özellikle tekrarlayan hastalıklarda ve ikinci operasyon gerektiren vakalarda tüplerin uzun yıllar kalması istenebilir.

Ameliyat sonrası nelere dikkat edilmelidir?

Ameliyat sonrası hastaların ağrıları ya çok az olur ya da hiç olmaz. Ancak anestezi sebebiyle zaman zaman halsizlik, hassasiyet ve mide bulantısı görülebilir. Orta kulakta birikmiş sıvıdan dolayı meydana gelen işitme kaybı, ameliyat sonrası belirgin bir şekilde yok olur.
KBB uzmanı, her hasta için özel bir bakım ve kontrol planı hazırlar ve antibiyotik kullanılmasını isteyebilir. Ameliyat sonrası hastaya banyoda, deniz ya da havuzda kulak tıkacı kullanması tavsiye edilir. Aksi takdirde tüplerden içeri suyla birlikte bakteri girmesi sonucu enfeksiyon oluşabilir. Ancak son yapılan araştırmalar bu enfeksiyon riskinin sadece dalma sporunda ve kirli suyla (göl, gölet vb.) temas edildiğinde yüksek olduğunu göstermektedir. Ebeveynler operasyon sonrası nelere dikkat etmeleri gerektiğini KBB uzmanına danışmalı ve çocuklarını bu bilgiler doğrultusunda yönlendirmelidirler.

Kulak tüpü takılmasının faydaları nelerdir?

• Orta kulak iltihabına tekrar yakalanma riskini önemli oranda düşürür.
• Orta kulakta biriken sıvıdan dolayı oluşan duyma kaybını ortadan kaldırır.
• Orta kulak iltihabından kaynaklanan konuşma ve denge, davranış ve uyku problemlerini iyileştirir.