- Mayıs 22, 2025
- Web Yayın Kurulu
- Sağlık Rehberi, Tedavi Yöntemleri ve Operasyonlar
Kriyoablasyon: Ameliyatsız Prostat Kanseri Tedavisi
Kriyoablasyon, prostat kanseri tedavisinde, tümör dokusunu -40 °C’nin altına dondurarak hücreyi öldüren minimal invaziv bir yöntemdir. Ameliyathane şartlarında, iğne benzeri kriyo-prob’lar prostat içine yerleştirilir ve kontrollü soğutma-ısıtma döngüleriyle kanserli hücreler hedeflenir.
Prostat kriyoablasyonu nedir?
Kriyoablasyon (kriyoterapi); argon veya helyum gazı dolaşımlı sondalarla hedef dokuda buz topları (ice ball) oluşturarak kanserli hücre zarını ve damar yapısını bozar. Prostat çevresine yerleştirilen ısı sensörleri sayesinde komşu dokular (idrar sfinkteri, rektum) korunur.
Hangi hastalar için uygundur?
- Düşük-orta riskli lokalize prostat kanseri (Gleason ≤ 7, PSA < 20 ng/mL)
- Cerrahiye engel sistemik hastalığı olan veya radikal prostatektomi riskini yüksek bulan hastalar
- Radyoterapi sonrası lokal nüks saptanan hastalar
- Odaklı (fokal) kriyoterapi yaklaşımıyla yalnızca tümör bölgesinin hedeflenmek istendiği olgular
Nasıl Yapılır?
Hazırlık: Spinal veya genel anestezi altında hasta litotomi pozisyonuna alınır.
Prob Yerleştirme: Transrektal ultrason kılavuzluğunda 5-10 kriyo-prob prostatın kanserli alanlarına yerleştirilir.
Dondurma Döngüsü: Argon gazı ile hızlı soğutma (≈ -140 °C), ardından helyum gazı ile ısıtma gerçekleştirilir; iki döngü genellikle yeterlidir.
Sonda ve Takip: İşlem sonunda idrar sondası takılır; çoğu hastada 1-2 hafta sonra çıkarılır.
Avantajları nelerdir?
Minimal İnvaziv: Açık cerrahi kesisi yoktur; hastanede kalış süresi kısadır.
Tekrarlanabilir: Gerekirse ikinci kriyo veya farklı uygulamalarla kombine edilebilir.
Düşük Kan Kaybı: Kan transfüzyonu nadiren gerekir.
Hızlı İyileşme: Günlük aktivitelere dönüş genellikle 1-2 hafta içinde olur.
Olası riskler ve yan etkiler nelerdir?
- Geçici idrar kaçırma veya idrar akımında zayıflama
- Ereksiyon sorunları
- Perineal ağrı, şişlik veya hematom
- Nadiren rektal yaralanma veya fistül oluşumu
- PSA takibinde geçici yükselmeler
İyileşme süreci nasıldır?
İlk 48 saat: Hafif perineal ağrı ve idrarda kan görülebilir; sıvı alımı artırılmalıdır.
1-2 hafta: Sonda çıkarılır; ofis işlerine dönüş mümkündür.
4-6 hafta: Ağır fiziksel aktivite ve cinsel yaşama kademeli dönüş.
3-6 ay: PSA takibiyle tedavi yanıtı değerlendirilir; nadiren MR veya biyopsi gerekebilir.
Prostat kriyoablasyonu fiyatları nasıldır?
Ücret; hastanenin teknik altyapısı, kullanılan prob sayısı, anestezi türü ve sigorta kapsamına göre değişiklik gösterebilir. Net fiyat bilgisi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Prostat Kriyoablasyonu Hakkında Sık Sorulan Sorular
Prostat Kriyoablasyonu ağrılı mıdır?
İşlem anestezi altında yapılır; sonrasında hafif perineal ağrı analjeziklerle kontrol altına alınır.
PSA (Prostat Spesifik Antijen) nedir?
PSA, prostat bezinin ürettiği bir proteindir ve kanda çok düşük düzeylerde bulunur. Basit bir kan testiyle ölçülen PSA değeri, özellikle iyi huylu prostat büyümesi (BPH), prostat iltihabı (prostatit) ve prostat kanseri gibi durumların taranması ve takibinde kullanılır.
PSA değeri ne zaman düşer?
İlk 3-6 ay içinde kademeli düşüş beklenir. Sıfıra yakın seviyeler hedeflenmez.
İdrar sondası ne kadar kalır?
Çoğu hastada 7-14 gün sonra çıkarılır.
Ereksiyon fonksiyonu tamamen kaybolur mu?
Fokal kriyoterapide risk düşüktür. Tam-gland uygulamalarda erektil disfonksiyon oranı artabilir.
Tekrarlanabilir mi?
Lokal nüks halinde prosedür ikinci kez uygulanabilir veya diğer tedavilerle kombine edilebilir.
Radyoterapi sonrası nüks için uygun mu?
Evet, seçilmiş hastalarda etkili bir seçenektir.
Ne zaman işe dönerim?
Masa başı işe 1-2 hafta içinde dönülebilir; ağır işler için 4 hafta beklemek önerilir.
İşlemden sonra idrar kaçırma kalıcı mıdır?
Vakaların çoğunda geçicidir. Pelvik taban egzersizleri iyileşmeyi hızlandırır.
Tümör tamamen yok olur mu?
Başarı oranı seçilen olguya bağlıdır. Belirli büyüklükteki lezyonlarda kontrol oranları %80-90’a ulaşır.
İşlem sonrası yaşam kalitesi nasıldır?
Düşük ağrı, kısa iyileşme süresi ve günlük aktivitelere hızlı dönüş sayesinde çoğu hasta yaşam kalitesini korur.
Kaynaklar
- Mayo Clinic
- Cleveland Clinic
- Johns Hopkins Medicine
- National Cancer Institute
- American Cancer Society
- Prostate Cancer Foundation
- European Association of Urology
- American Urological Association
- Cancer Research UK
- Urology Care Foundation
- NHS (UK)
- Medscape
- PubMed
- WebMD
- Healthline