Kolonoskopik Polipektomi
Kolonoskopik polipektomi, kolonoskop adı verilen esnek, ışıklı bir tüp ile yapılan bu işlem, hem tanısal hem de tedavi edici bir prosedürdür. Polipektomi, kolon (bağırsak) kanserinin önlenmesi için önemli bir adımdır, çünkü bazı polipler zamanla kansere dönüşebilir.
Kolonoskopik polipektomi nedir?
Kolonoskopik polipektomi, kolonoskopi sırasında kalın bağırsak (kolon) poliplerinin çıkarılması işlemidir. Bu işlem, genellikle gastroenterologlar tarafından yapılır ve poliplerin kanserleşme riskini önlemek amacıyla uygulanır.
Kolonoskopik polipektomi ile hangi polipler alınır?
Yöntemle alınan polipler şunlardır:
- Adenomatöz polipler (kanser öncüsü olabilir)
- Hiperplastik polipler (genellikle iyi huyludur)
- Büyük veya şüpheli görünümlü polipler
Kolonoskopik polipektomi nasıl yapılır?
Kolonoskopik polipektomi operasyon süreci şu şekildedir:
- Hasta Hazırlığı: operasyona hazırlık adına bağırsak temizliği için lavman veya özel ilaçlar kullanılır. İşlem öncesi hastaya sedasyon (hafif anestezi) uygulanabilir.
- Kolonoskopi ile Giriş: Kolonoskop (ucunda kamera olan esnek bir tüp) anüsten içeri sokularak bağırsak incelenir.
- Poliplerin çıkarılması
- Alınan Poliplerin Patolojiye Gönderilmesi:
- Çıkarılan polipler, kanser riski açısından patolojik incelemeye gönderilir.
Polipektomi yöntemleri nelerdir?
Polipektomi için seçilecek yöntem, poliplerin boyutuna, yerine ve türüne bağlıdır:
Endoskopik Mukozal Rezeksiyon (EMR): Bu teknik, daha büyük veya düz polipler için kullanılır. Polip, kolon duvarından kaldırılmak için altına sıvı enjekte edilerek çıkarılır. EMR, büyük poliplerin cerrahi müdahale olmadan alınmasını sağlar.
Endoskopik Submukozal Diseksiyon (ESD): Daha ileri düzeyde polipler için kullanılan gelişmiş bir tekniktir. Polip, submukoza tabakasından ayrılarak tek parça halinde çıkarılır. Bu yöntem, kanserin erken evrelerinde bile etkilidir.
Kolektomi: Polipler çok büyükse veya kanser şüphesi varsa, kolektomi yapılabilir. Bu, kolonun bir kısmının cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Ayrıca, çevresindeki lenf düğümleri de alınabilir.
Polipektomi sonrası süreç nasıldır?
İşlem sonrası hasta, genellikle aynı gün taburcu edilir. Hafif şişkinlik veya gaz şikâyeti olabilir. Nadiren, kanama veya bağırsak delinmesi gibi komplikasyonlar gelişebilir.
Polipektomi neden önemli bir operasyondur?
Polipektomi işlemi, kanserin önlenmesinde iki ana amaç taşır:
- Kanser Önleme: Kanser öncesi poliplerin çıkarılması, kolon kanseri riskini önemli ölçüde azaltır. Kolon kanserinin önlenmesinde en etkili yöntemlerden biridir.
- Tanısal Değerlendirme: Çıkarılan polipler patolojik incelemeye gönderilir. Bu inceleme, poliplerin tipini ve kanserleşme eğilimlerini belirlemeye yardımcı olur ve uygun takip tedavisi planlanabilir.
Polipektominin Faydaları nelerdir?
Polipektomi işleminin temel faydaları şunlardır:
- Kanser riskini azaltır: Kanser öncesi poliplerin çıkarılması, kolorektal kanserin oluşma riskini önemli ölçüde azaltır.
- Minimal invazivdir: Endoskopik teknikler, büyük kesiler yapılmadan poliplerin çıkarılmasını sağlar, böylece iyileşme süresi daha kısa ve postoperatif ağrı daha az olur.
- Tanısal bilgi sağlar: Çıkarılan poliplerin patolojik incelemesi, gelecekteki kanser riskine dair değerli bilgiler sağlar.
Operasyon sonrası süreçte nelere dikkat edilmelidir?
Poliplerin tamamen çıkarılması çok önemlidir. Yetersiz çıkarma durumunda ek müdahaleler gerekebilir. Villöz adenomlar veya serratlı polipler gibi belirli polip türleri, tekrar oluşumlarını izlemek için daha sık kolonoskobi gerektirebilir. Polipektomi sonrasında hastalar, rektal kanama, bağırsak alışkanlıklarında değişiklik veya karın ağrısı gibi semptomları izlemeli ve bunları derhal doktorlarına bildirmelidir.
Kaynaklar:
- National Cancer Institute (NCI) – USA
- American Cancer Society (ACS)
- European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC)
- Cancer Research UK (CRUK)
- MD Anderson Cancer Center – USA
- Ludwig Institute for Cancer Research – International
- National Comprehensive Cancer Network (NCCN) – USA
- European Society for Medical Oncology (ESMO)