Servikal vertebra yani boyun omurgası kafa tabanından itibaren 7 adet omur cisminden oluşur. Her omur cisminin ortasında, beynin devamı olan omurilik bulunur. Vücudun çeşitli yerlerinden beyine dönen duyular veya beyinden vücuda dağılan emirler omurilik içinde seyreder. Boyun bölgesinde omurlar arasındaki sinir kanallarından çıkan sinirler  kola ve sırta yayılarak, bu bölgelerin duyu ve hareketini sağlar. Omurlar arasında yastıkçık dediğimiz disk dokusunun dış kısmı (anulus fibrosus) ve iç kısmı (nucleus pulposus ) bulunur. Jelatin kıvamındaki iç kısmın , daha kuvvetli bir bağ dokusundan oluşan dış kısmı yırtarak omurilik ve sinirlere bası yapması sonucu boyun fıtığı ortaya çıkar.

Kronik ve akut olarak iki farklı döneme ayrılan boyun fıtığı, omurlar arasındaki disklerde yaşanan sorunlarla ortaya çıkar. Öncelikle omurga, dış kuvvetlere karşı koyar ve hareket fonksiyonunun devam etmesini sağlar. Haliyle hareketli ya da sabit kalmak gibi birbiriyle çatışan iki farklı özelliğe sahiptir. Omurga disklerinin zamanla yıpranması boyun fıtığı ve sebep olduğu güçlükler gibi sorunlara neden olmaktadır. Ayrıca omurgadaki diskler yapısı gereği hareketli olduğu için bazı durumlarda yırtılma veya sinirlere baskı yapma gibi durumlar da söz konusu olabilir.

Boyun Fıtığı Neden Olur?

Bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında farklı durumlar söz konusu olabilir. Boyun bölgesi bel kısmına göre daha narin bir yapıdadır. Bu yüzden boyundaki deformasyonlar erken yaşlarda görülebilir. Bireyler boyun fıtığı ve sebep olduğu güçlükler konusunda bilgi sahibi olmadan önce uzun boylu insanlarda bu riskin daha yüksek olduğunu bilmelidir. Çünkü boyu uzun olan bireylerin kas yapıları daha zayıftır. Çevresel faktörlerle beraber sigara tüketmenin de boyun fıtığına neden olduğu saptanmıştır.

20 yıl ve daha uzun bir süre sigara tüketen kişilerde, boyun fıtığına yakalanma oranı yüksektir. Aynı zamanda genetik bir problem olan boyun fıtığında aileden birinin bu hastalığı yaşaması, diğer kişilerde de görülme ihtimalini artırmaktadır. Son olarak uyuma pozisyonları ve uygunsuz çalışma gibi faktörler de boyun fıtığına davetiye çıkarmaktadır.

Boyun Fıtığında Risk Faktörleri

Uzun süreli şoförlük yapmak, trafik kazası ya da herhangi bir travma geçirmek, boyun fıtığı ve sebep olduğu güçlükler hakkında risk oluşturmaktadır. Buna ek olarak boyundaki yanlış pozisyonlar ve boyun kaslarında zayıflık da boyun fıtığına neden olmaktadır. Diğer risk faktörleri;

• Yorgunluk
• Stres
• Yanlış duruş pozisyonları
• Hatalı masaj uygulamaları
• Uzun süre bilgisayar kullanmak
• Perde asma, temizlik, ev işleri ve dikiş – nakış gibi aktivitelerle uzun süre uğraşmak olarak sıralanmaktadır.

   

Boyun Fıtığı Belirtileri 

Hastalar boyundan başlayan kollara doğru yayılan bir ağrıdan şikayet ederler. Ağrı parmak uçlarına kadar yayılabilir ve uyuşma ile beraber olabilir. Ağrının yayıldığı kolda kuvvet kaybı olabilir. Hastalar ellerine aldıkları ağır cisimleri yere düşürmekten şikayet edebilirler. Ağrı gece uykudan uyandıracak şiddette olabilir. Eğer boyun fıtığına bağlı omurilik ve sinir kökü basısı daha da ilerlerse yürüme güçlüğü, dengesizlik, idrar ve gaita tutamama şikayetleri başlayabilir.

30 yaş itibariyle karşılaşılan boyun fıtığının belirtileri, hastalığın ciddiyetine ve süresine bağlı olarak değişmektedir. Ancak günümüzde en çok karşılaşılan belirtiler;

• Parmak uçlarına kadar yayılan ağrılar
• Kollarda ağrı
• Yürümede güçlük
• Denge kurmada zorluk
• Ağrının yaşandığı kolda kuvvet kaybı şeklindedir.

Boyun Fıtığı Teşhisi 

Ayrıntılı anamnez ve fizik muayene sonrasında boyun fıtığı şüphesi olan hastalarda görüntüleme yöntemleri ile tanı netleştirilir. En sık boyun omurgası MR ile tanı konulurken, MR çekilememesi durumunda Bilgisayarlı Tomografiden yararlanılır. Sinir basısı şüphesinde basının şiddeti ve buna sebep olabilecek diğer sebepleri ayırt etmek amaçlı EMG de yapılabilir.

Boyun Fıtığı Tedavisi

Bu rahatsızlığın tedavisinde öncelikle hastalığın seyrine bakılır. Hafif düzeyde boyun fıtığında stresten uzak bir yaşam ve istirahat önerilir. Ayrıca fizik tedavi ve ilaçlı tedavi de başvurulacak yöntemlerdir.

Hastalarda kuvvet azlığı ya da kollarda uyuşukluk var ise ameliyat ile tedavi süreci söz konusu olabilir. Karar vermek için EMG (elektromyografi) ve MRG tetkikleri mutlaka şarttır. Tetkikler sonrası sinir köklerine bası yapacak düzeyde boyun fıtıkları için operasyon tedavisi gündeme gelir.

Bir kür fizik tedavi, egzersizler, belli dönemlerde kullanılacak korselerin artık yetersiz kalması, ağrı ve hareket kısıtllığı nedeniyle yaşam kalitesinin bozulması durumunda hastalara operasyon önerilmelidir.

Sadece ağrı varsa: ilaç tedavisi + kısa süreli istirahat + fizik tedavi
Ağrı ve uyuşma varsa: ilaç tedavisi+ fizik tedavi+ nöralterapi, akupunktur gibi yardımcı tedavi yöntemleri
Güç kaybı varsa: Ameliyat

Boyun Fıtığı Ameliyatı 

Boyun ameliyatları gelişen teknoloji ile oldukça kolaylaşmıştır. Artık boynun ön tarafından ufak bir kesi ile girilerek fıtığa ulaşılmakta, ameliyat otuz-kırk dakika sürmektedir. Hasta ameliyattan iki saat sonra ayağa kaldırılır, aynı gün içinde de taburcu edilir. Mikrocerrahi ile yapılan bu ameliyatlarda sakat kalma felç olma riski hemen hemen yok gibidir. Hasta bir hafta on gün içinde işe dönebilir.

Kesinlikle Beklenilmemesi Gereken Durumlar

• Yürüme bozukluğu
• Elden cisimleri düşürme
• Dengesizlik
• Gece uyandırıcı ağrı
• Kol kaslarında güçsüzlük