Tüp Mide Ameliyatı, Mide Küçültme

TÜP MİDE AMELİYATI (MİDE KÜÇÜLTME)

Obeziteyle mücadelede etkili bir cerrahi çözüm olan tüp mide ameliyatı (sleeve gastrektomi), midenin yaklaşık %80’inin çıkarılarak hem hacimsel olarak küçültülmesini hem de açlık hormonu (ghrelin) üretiminin azaltılmasını sağlayan bir yöntemdir. Özellikle diyet ve egzersizle kalıcı sonuç alamayan, VKİ 35-40 üzeri olan veya obeziteye bağlı diyabet, hipertansiyon gibi hastalıkları bulunan kişiler için önerilen bu ameliyat, kilo kaybının yanı sıra metabolik sağlıkta önemli iyileşmeler sunar.

Mide küçültme (tüp mide) ameliyatı nedir?

Mide küçültme ameliyatı, tüp mide ve sleeve gastrektomi olarak da bilinir, en yaygın uygulanan bariatrik cerrahi türlerinden biridir. Midenin büyük bir kısmının çıkarılmasını içeren kilo verme amaçlı gerçekleştirilir. Ameliyattan sonra, az miktarda yemek yedikten sonra kendinizi tok hissedersiniz.

Ameliyat ayrıca daha az aç hissetmenizi sağlar çünkü daha küçük bir mide, açlık hissinden sorumlu olan ghrelin hormonunu daha düşük seviyelerde üretir.

Mide küçültme ameliyatının faydaları nelerdir?

Sleeve gastrektomi, bir başka bariatrik cerrahi türü olan gastrik bypass’a göre daha düşük komplikasyon riskine sahiptir. Size önerilen bariatrik cerrahi türü, sağlık durumunuza ve ne kadar kilo vermeyi hedeflediğinize bağlıdır. Sizin için en iyisinin ne olduğu konusunda doktorunuzla görüşmelisiniz. Mide küçültme ameliyatından sonra kilo vermek şunlara yardımcı olabilir:
  • Tip 2 diyabetin kontrol altına alınması
  • Kan basıncının düşürülmesi
  • Kalp sağlığının iyileştirilmesi
  • Yaşam kalitenizin iyileştirilmesi

Ne zaman tüp mide ameliyatını düşünebilirsiniz?

Diyet yaparak ve egzersiz yaparak kilo vermeye çalıştıysanız ve sağlıklı bir kiloya ulaşamadıysanız mide küçültme ameliyatını düşünebilirsiniz. Diğer kilo verme seçenekleri başarılı olmazsa genellikle bariatrik cerrahi önerilir. Doktorunuz kilo vermenize yardımcı olması için şu durumlarda mide küçültme ameliyatını önerebilir:
  • Vücut kitle indeksiniz 40’ın üzerindeyse
  • Diyabet veya kalp hastalığı gibi diğer ciddi sağlık sorunlarınız varsa ve vücut kitle indeksiniz 35’in üzerindeyse
Ameliyatlar kapalı (Laparoskopik) yöntemle yapıldığı için, açık ameliyatlara göre ağrı hissi oldukça azdır. Aynı gün içerisinde sıvı beslenmeye geçilir. Ameliyat sonrasından bir diyet programına uymak sürecin daha sağlıklı geçmesini sağlayacaktır. Özellikle ilk hafta sıvı ağırlıklı beslenmek gerekir. Sonrasında 1 ay püre şeklinde beslenmek uygundur. Sonrasında ağır beslenmemek, yağlı ve şekerli gıdalardan uzak durmak önemlidir. 6 aya kadar  pirinç, makarna, ekmek gibi gıdalardan uzak durmak iyi olur. Genellikle 3 aya kadar vitamin, protein desteği gerekir, sonrasında değerlendirmeye bağlı olarak ilerlenecektir.

Tüp mide ameliyatına nasıl hazırlanırsınız?

Ameliyatı düşünüyorsanız, doktorunuz mide küçültme ameliyatının sizin için uygun olduğundan emin olmak için sizi testlere yönlendirecektir. Ameliyat hakkında daha fazla bilgi edinmek ve sonrasında ne beklemeniz gerektiğini öğrenmek için bir bilgilendirme oturumuna katılmanız istenebilir.

Sigara içmek ameliyattan sonra iyileşmenizi etkiler ve komplikasyon yaşama riskinizi artırabilir. Sigara içiyorsanız, mide küçültme ameliyatından en az 6 hafta önce sigarayı bırakmanız şiddetle tavsiye edilir.

Komplikasyon riskinizi azaltmak için, ameliyattan birkaç hafta önce çok sınırlı bir diyet yapmanız önerilir. Doktorunuz, ameliyattan önceki haftalarda veya günlerde ilaçlarınızda ve diyetinizde yapmanız gereken değişiklikler hakkında size daha fazla bilgi verecektir.

Mide küçültme ameliyatı nasıl yapılır?

Mide küçültme ameliyatı genel anestezi altında yapılır. Genellikle laparoskopik (kapalı) cerrahi ile yapılır ve 60 ila 90 dakika sürer.

Cerrah, midede küçük bir tüp (‘kılıf’) oluşturmak için bir zımba cihazı kullanacak ve ardından midenin geri kalanını çıkaracaktır. Mide küçültme ameliyatı sırasında midenin büyük bir kısmı çıkarılır.

Operasyon sonrası iyileşme süreci nasıldır?

Çoğu kişi mide küçültme ameliyatından sonra 2 ila 3 gün hastanede kalır. Ameliyattan sonra kısa bir süre ağrı kesici almanız gerekebilir ve araba kullanmamanız tavsiye edilir.

Tüp mide ameliyatından sonra, ilk önce sıvı gıdalarla başlayacaksınız. Daha sonra kademeli olarak püre haline getirilmiş gıdalara ve birkaç hafta sonra da katı gıdalara geçeceksiniz. Öğünleriniz çok daha küçük olacak ve küçük mideniz nedeniyle yemeklerle birlikte içmeyi bırakmanız gerekebilir.

Diyetisyenimiz, kilo verirken sağlıklı kalmak için tüp mide ameliyatından sonra yeme alışkanlıklarınızı nasıl değiştirebileceğiniz konusunda size tavsiyelerde bulunacaktır. Tüp mide ameliyatından sonra fiziksel aktivite de önemlidir. Fizyoterapistlerimiz, gerektiğinde egzersiz seviyenizi kademeli olarak nasıl artıracağınız konusunda size rehberlik edebilir.

Başlangıçta kilo verdiğinizi görebilirsiniz, ancak daha sonra vücudunuz ameliyat sırasında yapılan değişikliklere alışır. Kilo kaybını uzun vadede korumak için sağlık uzmanlarınızın tavsiyelerine uymanız ve endişelerinizi tartışmanız önemlidir.

Ameliyattan sonra düzenli sağlık kontrollerine ve kan testlerine ihtiyacınız olacak. Ayrıca hayatınızın geri kalanında vitamin ve mineral takviyeleri almanız gerekecektir.

İlaç kullanıyorsanız, ameliyattan sonra bunların ayarlanması gerekebilir, bu nedenle doktorunuzu düzenli olarak gördüğünüzden emin olun.

Tüp mide ameliyatının riskleri nelerdir?

Her cerrahi müdahalede olduğu gibi, tüp mide ameliyatının da bazı riskleri ve olası komplikasyonları bulunmaktadır. Bunlar arasında kanama, enfeksiyon, kalp problemleri, akciğer sorunları, ağrı ve bacaklarda kan pıhtıları sayılabilir. Ayrıca, anesteziye bağlı solunum problemleri veya diğer reaksiyonlar da meydana gelebilir. Ameliyat sonrası dönemde, mide sızıntıları, beslenme eksiklikleri ve mide tüpünde daralma (striktür) gibi komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bazı hastalar, ameliyat sonrasında mide ekşimesi veya reflü yaşayabilirler. Bu nedenle, ameliyat öncesi ve sonrası dönemde doktorunuzun önerilerine uymak büyük önem taşır.

Ameliyat sonrası dönemde beslenme düzeni nasıl olmalı?

İlk hafta veya iki hafta boyunca sıvı diyet uygulanır. Daha sonra, püre haline getirilmiş gıdalar, yumuşak gıdalar ve nihayetinde normal gıdalara geçilir. Her öğün çok küçük olmalıdır ve yiyecekler yavaşça tüketilmeli, her lokma iyice çiğnenmelidir. Ameliyat sonrası dönemde, hastaların küçük porsiyonlarla daha sık yemek yemeleri ve dengeli bir diyet uygulamaları önerilir. Yüksek yağlı, şekerli ve karbonhidratlı gıdalardan kaçınılmalı, protein açısından zengin ve besleyici gıdalar tercih edilmelidir. Ayrıca, vitamin ve mineral eksikliklerini önlemek için günlük multivitamin, kalsiyum-D vitamini takviyesi ve gerekirse B-12 vitamini veya demir takviyeleri alınmalıdır. Ameliyat sonrası ilk yıl içinde, düzenli kan testleri yapılarak demir eksikliği anemisi, yüksek kan şekeri veya düşük kalsiyum veya D vitamini seviyeleri kontrol edilmelidir. ​

Tüp midede uzun vadeli sonuçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri nelerdir?

Tüp mide ameliyatı, hastaların kilo vermesine yardımcı olurken, uzun vadeli başarı, hastanın yaşam tarzı değişikliklerine uyum sağlamasına bağlıdır. Dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite ve doktor kontrollerine devam etmek, başarılı bir kilo verme süreci için esastır. Ameliyat sonrası dönemde, bazı hastalar kilo kaybederken, bazıları da kilo alabilir. Bu nedenle, sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz programına bağlı kalmak önemlidir. Ayrıca, kilo verme cerrahisi destek gruplarına katılmak, yeni yeme alışkanlıklarına uyum sağlamada yardımcı olabilir.

Ameliyat sonrası ne kadar kilo kaybı beklenir?

İlk yıl beklenen, fazla kilonun %60-70’inin (ortalama 25-35 kg) verilmesidir. Uzun vadede başarı, diyet ve egzersizle desteklenmelidir.

Ameliyattan ne kadar zaman sonra hamile kalınabilir?

Ameliyattan sonra en az 12-18 ay boyunca hamilelik önerilmez. Vitamin eksiklikleri gebelikte risk oluşturabilir.

Sigara ve alkol kullanımı iyileşmeyi etkiler mi?

Sigara, iyileşmeyi geciktirir, ülser riskini artırır. Ameliyattan 6 hafta önce bırakılmalı. Küçük midede hızlı emilim nedeniyle alkole bağımlılık riski artar. Tüketim sınırlandırılmalıdır.

Tüp mide ameliyatından sonra mide eski haline döndürülebilir mi?

Hayır, çıkarılan mide dokusu geri getirilemez. Ancak kilo alımı durumunda bypass gibi ek ameliyatlar yapılabilir.

Mide küçültme ameliyatının diğer bariatrik ameliyatlardan farkı nedir?

Gastrik bypass, hem mide küçültme hem de bağırsak yolunu değiştirme işlemi içerir. Daha hızlı kilo kaybı sağlar ancak komplikasyon riski yüksektir. Mide Bandı, geri döndürülebilir bir yöntemdir ancak etkinliği düşüktür.

Ne zaman doktora başvurulmalı?

Şu durumlar görüldüğünde mutlaka doktorunuza başvurmalısınız:
  • Ateş, şiddetli karın ağrısı, nefes darlığı
  • Kusma, yutma güçlüğü
  • Ciltte sararma veya aşırı halsizlik (vitamin eksikliği belirtisi)
Kaynaklar:
  • Mayo Clinic
  • American Society for Metabolic and Bariatric Surgery (ASMBS)
  • National Institutes of Health (NIH)
  • WebMD
  • Cleveland Clinic
  • Johns Hopkins Medicine

Son Güncelleme Tarihi: 19/03/2025