Radyoloji
Radyoloji
Tıp alanındaki önemli konumu olan branşlardan biri olan radyoloji insan sağlığı için oldukça önemli bir alandır. X ışınları ile insan vücudundan belli görüntüler elde ederek kişinin sağlığı hakkında oldukça ayrıntılı bilgiler vermektedir. Tıp alanında oldukça fazla kullanılan radyasyon içeren bir tüp yardımıyla çalışan bir cihazdır.
Genellikle Radyoloji bölümde çalışanlar diğer sağlık çalışanlarından farklı bir şekilde daha kısa çalışırlar. Bu çok çalıştırılmamanın asıl sebebi ise cihazın radyasyon içerikli alet olmasından dolayıdır. İlk çıktığı yıllarda insanlar yan tesirini bilmedikleri için herhangi bir koruyucu önlem söz konusu değildi. Zamanla bazı hekim ya da teknisyenlerde kanser gibi yan etkiler ortaya çıkmasından dolayı günümüzde radyasyonla çalışma görevi oldukça ciddi bir şekilde ele alınmaktadır. Radyoloji bilimi sayesinde hastaların iç organlardaki görüntüsünü kolay bir şekilde göstermek mümkündür. Tıp’ta oldukça fazla kullanılan yöntemlerden birisi olduğu söylenebilir. Genellikle kırık çıkık gibi vakalarda film çekerek kolayca tespit edebilir.
Radyolojik görüntüleme yöntemleri hastalıkların tanı ve tedavisinde hekimlere yol gösterici tetkiklerdir. Günümüz teknolojilerini takip ederek oluşturduğumuz birimimizde;
- Direkt röntgen
- Floroskopi
- Kemik yoğunluğu ölçümü (BMD)
- Panoromik röntgen
- Mamografi
- Ultrasonografi
- Renkli doppler
- Bilgisayarlı tomografi
- MRG (Emar)
- Anjiografi bulunmaktadır.
Hangi radyolojik incelemeyi yaptırırsanız yaptırın, yanınızdaki eski radyolojik incelemelerinizi birlikte getirmeyi unutmayın. Radyoloji uzmanınızı ne kadar iyi bilgilendirirseniz, tanınız daha sağlıklı konacak tedaviniz daha erken başlayacaktır. Radyoloji bölümlerinde çeşitli alanlarda insan sağlığı için yararı olduğu kadar zararıda olabilecek radyasyon kullanılmaktadır. Bu bölgeler çeşitli uyarıcı işaretler ve tabelalarla belirlenmiştir. Hastaların ve özellikle de gebelerin bu işaretlere özen göstermeleri ve yasaklı bölgelere girmemeleri gerekmektedir.
Radyoloji Uzmanları Hangi Hastalıklara Bakar?
Radyolojinin ilgilendiği insan sağlığıdır. Peki, radyoloji hangi hastalıklara bakar? Öncelikle birçok hastalıkta radyolojinin kullanıldığını söylemek gerekmektedir. Herhangi bir sorun dâhilinde doktor eğer gerekli görürse röntgen isteyecektir. Bu röntgen filmlerini radyoloji bölümü çekmektedir.
Bu hastalıklar; kemik veya akciğer hastalıklarının teşhisinde, her türlü yaralanmalar ve acil tıpta, meme hastalıklarında, kalp ve damar hastalıklarının teşhis ve tedavisinde, hamilelik takibinde (Ultrasonografik yöntemlerle), yumuşak doku ve iskelet sistemi hastalıklarının teşhisinde, omurga, omurilik, boyun, baş, bel gibi bölgelerde yer alan sinir dokusu üzerinde etkisini gösterecek bozuklukların tespit edilmesinde, doku lezyonlarının görüntülenmesinde, jinekolojik ve pediatrik hastalıkların incelenmesinde kullanılmaktadır.
Radyoloji Hangi Yöntemlerle Çalışır?
Radyoloji oldukça teknolojik aletlerle ile çalışmaktadır. Öncelikle radyolojinin tanımı için; x ışınları sayesinde ve ses frekansları ile yapılan bir görüntüleme tekniği olduğu söylenebilmektedir. Radyoloji geniş alana sahiptir. Neredeyse tüm tıp bölümleri için kullanılabilmektedir. Günümüzde, genel anlamda pek çok yöntemden daha gelişmiştir. Radyoloji en çok kırık çıkık ya da burkulma gibi doku lezyonlarında kullanılmaktadır. Bunun yanında iç organlara isabet eden hasarlarda da oldukça sık kullanılmaktadır.
Direkt Röntgen Tetkikleri
AKCIĞER GRAFİSİ, OMUZ, DİZ, BOYUN, BEL VE BENZERI RÖNTGEN GRAFİLERİ
Yukarda yazılı olan ve yazılı olmayan tüm direk röntgen filmleri için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur. Ancak röntgeni çekilecek bölgede kalın giyecek ve metal düğme-aksesuar benzeri şeyler bulunmamalıdır. Bu nedenle kıyafet seçiminde bu göz önünde bulundurulmalıdır.
Direkt Üriner Sistem Grafisi
Acil bir durum söz konusu değilse bir gün önceden barsak temizliği yapılamlı ve aç olunmalıdır. Barsak temizliği için özel bir oluşum dışında Magnezie-Calcine’den akşam iki çorba kaşığı içilmelidir.
Mamografi
(40 YAŞ ÜSTÜ KADINLARDA ÇEKILMELIDIR.)
Mamografi tetkiki için her hangi bir ön hazırlık gerekmemektedir. Ancak meme dokusu hormana duyarlı olduğundan ödemin ve hassasiyetin en az olduğu adetin ilk on günü içinde yaptırılması tercih edilmelidir. Ayrıca tetkik sırasında belden yukarısının çıplak olması gerektiğinden tercihan iki parçalı bir kıyafet giyilmelidir.
Girişimsel İşlemler (Biyopsi)
Prostat biyopsilerinden iki – dört gün önce ağızdan proflaktik antibiyotik alınmalıdır. Bunun dışında biyopsilerde hiçbir ön hazırlığa gerek yoktur.
Ultrasonografi
Tüm Batın Ultrasonografisi – Üst Batın Ultrasonografisi – Alt Batın Ultrasonografisi
Karaciğer ve safra yollarının incelenmesi için hastanın aç olması gerekmektedir. Rahim, yumurtalıklar, prostat ve mesane gibi alt batın sonografisi (pelvik ultrasonografi, jinekolojik ultrasonografi) gerektiren durumlarda idrara sıkışık olunmalı ve tetkik sırasında mesane dolu bulunmalıdır. Sadece alt batın tetkiki istenen durumlarda açlığa gerek yoktur. Ancak üst batın veya tüm batın tetkiki istenen durumlarda açlık gerekmektedir. Tüm batın tetkiki için hem aç olmalı hem de idrara sıkışık olmalıdır. Bu nedenle tüm batın tetkiki tercihen sabah idrarını yapmadan aç olarak yapılmalıdır. Ancak sadece su içerek idrara sıkışık olarak gelindiğinde de safra kesesi boşalmayacağından tüm batın tetkiki yapılabilir. Yani tüm batın tetkiki için istenilen açlıktır, gerekli olursa su içilebilir.
Kalça Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Meme Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Troid (Guatr) Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Üriner Sistem Ultrasonografisi (Böbrek ve İdrar Yolları Ultrasonografisi)
İdrara sıkışık olunmalı ve tetkik sırasında mesane dolu bulunmalıdır. Sadece üriner sitem tetkiki istenen durumlarda açlığa gerek yoktur. (Çekim öncesi 5 bardak alınıp, 0,5 – 1 saat bekletiliyor.)
Mesane ve Prostat Ultrasonografisi
Rahim,yumurtalıklar, prostat ve mesane gibi alt batın sonografisi (pelvik ultrasonografi, jinekolojik ultrasonografi) gerektiren durumlarda idrara sıkışık olunmalı ve tetkik sırasında mesane dolu bulunmalıdır. Sadece alt batın tetkiki istenen durumlarda açlığa gerek yoktur.
Transvajinal Yolla Pelvik veya Transrektal Yolla Prostat Ultrasonografileri
Bu tetkikler için herhangi bir ön hazırlık gerekmemektedir. Transrektalde lokal dilsaleks kullanılmaktadır. Ancak transrektal prostat ultrasonografisi yaptırmadan önce eğer PSA tetkiki istenmişse; yapılan işlem kan tahlili sonucunu etkileyeceğinden transrektal ultrasonografiden önce kan verilmelidir.
RENKLI DOPPLER ULTRASONOGRAFI
Karotis – Vertebral Arter Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Skrotal Doppler (Varikosel Doppler)
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Venöz Sistem Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Arteriel Sistem Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Portal Sistem Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için 8 saat açlık gerekmektedir.
Renal Arter Renkli Doppler Ultrasonografi Tetkiki
Acil bir durum söz konusu değilse bir gün önceden barsak temizliği yapılamlı ve aç olunmalıdır. Barsak temizliği için Magnezie-Calcine ‘ den akşam iki çorba kaşığı içilmelidir. Bazı özel durumlarda gaz gidereci tedavide verilmektedir.
SMA Renkli Doppler Ultrasonografisi
Acil bir durum söz konusu değilse aç olunmalıdır.
Obstetrik (Gebelik) Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Abdominal Aorta Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için 8-12 saat açlık gerekmektedir.
Troid Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur. .
Meme Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur.
Pelvik Renkli Doppler Ultrasonografisi
Bu tetkik için herhangi bir ön hazırlığa gerek yoktur. Batından yapılacaksa idrara sıkışık olunmalıdır.